Voorzitter,

Bram is 7 jaar oud, meervoudig gehandicapt en afhankelijk van: een rolstoel, allerlei aanpassingen in huis, speciaal onderwijs, vervoer etc. Zijn ouders moeten alle zeilen bijzetten, want het gezin draait niet alleen om Bram. Er is gelukkig een sterk sociaal netwerk dat meehelpt, maar feit is: alle 24 uur per dag zijn zij er zelf mee bezig. De zorg wordt ook steeds zwaarder. Via een PGB kunnen ze de extra hulp waar ze van afhankelijk zijn betalen. Moeder heeft wel haar baan moeten opzeggen…

Mevrouw De Vries is 84 en woont met haar man nog in hun eigen huis al wordt het wat groot. Hij begint te dementeren, is in de war en het feit dat hij slecht begint te horen, helpt niet mee. Zelf moet ze door haar suikerziekte op haar tellen passen. Nadat haar beste vriendin vorig jaar is overleden, mist ze aanspraak. Hun zoon is al jong overleden en hun dochter woont in Groningen. De dagen duren lang…

Joyce (nu 23) is de weg kwijt geraakt na de scheiding van haar ouders. Er was altijd al gedoe thuis. Schulden, drank … het was nooit echt gezellig. Ze werd toen ze klein was altijd als ‘lastig’ gezien. Nu weet ze dat een psychische aandoening de reden was. Haar sociale contacten hebben er wel onder geleden want echte vriendinnen heeft ze niet. Ze woont beschermd en sindsdien gaat het de goede kant op, maar haar indicatie verloopt binnenkort. Hoe het verder moet?

Voorzitter, we hebben 4 belangrijke documenten te bespreken vanuit het sociaal domein. We hebben de documenten gelezen met de ogen van Bram en zijn ouders, die van mevrouw De Vries en Joyce.

In de oplegger wordt een poging gedaan om de vinger te leggen bij de gewenste integraliteit, maar eerlijk gezegd zien we hierin geen aanleiding voor pluimstrijkerij. De samenhang is ver te zoeken en geeft geen antwoord op de vragen die de ouders van Bram, mevrouw De Vries en Joyce hebben. Het ademt een financieel gedreven taakopvatting en een behoefte om de zaak onder controle te houden. De financiële beleidskaders blijven de inhoudelijke verbinding van beleidsterreinen belemmeren. Op de punten 6 t/m 9 zullen we afzonderlijk ingaan, want we willen de zaak niet blokkeren, maar we willen dit moment gebruiken om buiten die agendapunten na te denken en ons bestuurlijke hart te luchten door een oproep te doen om nu meteen ook werk te maken van het denken los van silo’s en compartimenten.

In de begroting van 2015 die we op 4 november zullen bespreken, staat een handreiking naar de gemeenteraad:

“Het college heeft de ambitie om de gemeenteraad intensiever te betrekken bij beleidsvorming. Burgemeester en wethouders streven ernaar om in samenwerking met de raad te kijken naar maatschappelijke oplossingen voor hedendaagse problemen. Nieuw beleid moet het gevolg zijn van een samenspel tussen inwoners, de raad, het college en de ambtelijke organisatie. Alleen dan komen we tot de vooruitstrevende inzichten die nodig zijn om de uitdagingen van deze tijd het hoofd te bieden.”

Een mooi streven, maar het moet meer zijn dan dat. We moeten het gaan doen en dit is het moment daarvoor! Wat hadden we daarom graag gezien? Een oplegger waarin niet geknipt en geplakt is vanuit de 4 documenten, maar een document waarin staat welke kant we met de transformatie van het beleid op willen … vooruitstrevende inzichten, dus. Uitgenodigd om me te denken het volgende:

Als we het huidige stelsel van afzonderlijke wetten en regels beschouwen als een huis, dan vormen de decentralisaties de opdracht aan de gemeente om dat huis grondig te verbouwen. Maar Bram en zijn ouders, mevrouw De Vries en Joyce moeten tijdens die grondige verbouwing wel in dat huis blijven wonen. Het wordt inschikken want er komen nog een paar huisgenoten bij, het wordt dus krapper, er is overlast van herrie, bouwvakkers die rondlopen etc. Wij pleiten er als ChristenUnie/SGP voor om tijdens die verbouwing nu al vooruit te kijken en perspectief te geven. Bouw bij wijze van spreken een noodwoning in de achtertuin waarbij we ruimte creëren voor het uitproberen van de vooruitstrevende inzichten die nodig zijn.

Wij denken aan een integraal budget voor Bram en zijn ouders, mevrouw De Vries en Joyce, dus zonder schotten, verplichte bureaucratie, loketten, kluitjes, riet, bomen en bos. Wij denken aan een sociaal team dat past bij de situatie van Bram, een andere die samengesteld is rondom mevrouw De Vries en haar man en een derde die past bij Joyce. Teams waarin professionals betrokken zijn die nu al een rol hebben, maar ook mensen uit het sociale netwerk (de elftalbegeleider van de voetbalvereniging, de dominee, een boezemvriend, een buurvrouw). Binnen het team is er een coördinator. Dat kan een professional zijn, maar ook iemand uit het sociale netwerk die zo’n rol aankan. Deze teams moet bestaan uit vertrouwde personen, hebben een tijdelijk karakter in samenstelling en rol, en kunnen worden opgeheven als de noodzaak is vervallen. De gemeente is niet veel meer dan ‘penningmeester’.

Dat had een mooie pilot i.p.v. die in Dorrestein geweest! College, raad, durven we het aan om die kant alsnog te verkennen? Bijvoorbeeld door 10 Brammen, mevrouwen De Vries en Joycen te benaderen … Een oplegnotitie met een dergelijk suggestie zou ons hebben geprikkeld tot nadenken. Het kritisch kijken of dit wel haalbaar is. Het verbeteren van de ideeën. Dat kunnen we op een niet-politieke manier doen, maar wel binnen onze verantwoordelijkheid als college en raad.

Ik heb ooit iemand horen zeggen dat een wethouder niet teveel zelf moet nadenken, maar dat vooral door de ambtenaren moet laten doen. Ik weet niet of dat een goed advies was, maar ik wens deze wethouder(s) ambtenaren toe die ze bestoken met het soort gedachten als onze fractie net heeft laten horen. Ik wens het dit college toe, want ik merk het te weinig. We zullen samen vast 99 suggesties afschieten, en die van ons desnoods ook, maar er zal een keer een ijzersterk idee tussen zitten. We zijn het verplicht aan Bram, zijn ouders, mevrouw De Vries en Joyce om dat te blijven doen of ze nu ChristenUnie/SGP stemmen, VVD of iets anders.