Voorzitter, 

We schrijven april 2024 en het is dit jaar precies 20 jaar geleden dat het Rijk de Zuidplaspolder aanwees als ontwikkel locatie voor grootschalige woningbouw. Ik zal u de gehele geschiedenis besparen, toch 2 mijlpalen en 3 piketpalen:  

1. De opgaven vanuit ISV 2004 (intergemeentelijke structuurvisie) naar aanleiding van de nota Ruimte: 

• 15000 – 30000 woningen 
• 150 – 300 ha bedrijfsterrein 
• 200 ha netto nieuw glas 

2. De fusiegemeente Zuidplas 1 jan 2010, DE hoofdreden voor de fusie tot Zuidplas was dat op deze manier vanuit 1 bestuur en 1 organisatie aan de bovengenoemde ISV-ontwikkelingen in nagenoeg het hele Zuidplas gebied kon worden gewerkt.  

Dus: de hoofdreden dat we hier gezamenlijk in 1 huis zitten ligt ten grondslag aan ISV 2004.  

De drie tal piketpalen: Bidboek 2017, Masterplan 2021, nota van Uitgangspunten 2023

En waarom zijn al deze stappen in het verleden gemaakt? Twee hoofddoelen:

• Het bouwen van woningen, woningen die 20 jaar geleden al nodig waren en nu nog meer nodig zijn
• Verrommeling van de Zuidplaspolder tegengaan en dat betekent dus ook perspectief bieden voor huidige inwoners en ondernemers daar

Beiden doelen moeten we voor ogen houden, het tekort aan woningen is probleem nr 1. CUSGP wil bijdragen aan het mede oplossen van het woningprobleem.

Niets doen is geen optie! Het laten verlopen van de WVG heeft aanzienlijke financiële gevolgen en hierdoor geef je de regie in dit gebied uit handen.

Juist dit BP moet ervoor zorgen dat ver rommeling van het gebied tegengegaan wordt en nadrukkelijk ontwikkelingsperspectief geboden wordt. Dit BP zorgt voor sturing, zorgt voor regie.

Tot zover, in grote stappen de geschiedenis. Nu gaan we kleinere stappen maken en CUSGP wil de volgende route met u afleggen met daarbij verwijzingen naar ons huidige verkiezingsprogramma wat als titel heeft “de kracht van samen”. 

CUSGP wil bij 4 hoofdonderwerpen stil staan:

• Bestemmingsplan
• Communicatie/ participatie / zienswijzen 
• Financiën  
• Advies 

1. Bestemmingsplan 

Voorliggend BP voorziet op een termijn van 20 jaar in 8000 woningen, bos, energielandschap en bedrijventerrein. Wat nu voorligt is uniek in Nederland: het bouwen van een compleet nieuw dorp.  

CUSGP ziet in deze ontwikkeling het nemen van verantwoordelijkheid. Verantwoording nemen voor een moeilijk en groot besluit!

We waren bij het BID kritisch, stemden uiteindelijk na wikken en wegen in. Daarna bij het Masterplan, Nota van Uitgangspunten en in aanloop naar deze dag: steeds op de inhoud benadrukt wat voor ons belangrijk was:

-              participatie/communicatie,

-              mobiliteit,

-              wonen voor iedereen

-              zorg voor elkaar

-              ontwikkelingen rondom dit plangebied

-              een groene leefomgeving

-              de financiën op orde

 Veel van wat we voor ogen hebben, zien we ook terug in het voorliggend bestemmingsplan. We begrijpen de kritische geluiden en dat houdt iedereen scherp en maakt het beter. Maar slotsom voor ons is: wij zien die 8.000 woningen als stip op de horizon wel als de beste keuze.

Het gebied nog langer op slot zetten betekent nog langer onzekerheid en dus geen perspectief.

Natuurlijk hebben we ook nog vragen. Nier alleen vandaag, maar die zullen we ook zeker stellen bij de verdere ontwikkeling in de toekomst. Als raad zijn we verplicht de ontwikkeling nauwlettend te volgen en te blijven toetsen aan de door ons meegegeven kaders. 

En wat we ook besluiten het moet uit te leggen zijn aan al onze inwoners en ondernemers. Denk hierbij ook aan onze ruim 40.000 inwoners buiten het plangebied. Ook zij kunnen plannen hebben. De lijn die we voor ogen hebben in plangebied vijfde dorp moeten we ook buiten dit plangebied hebben. Niet nu vrijgeviger zijn in voorliggend gebied omdat we de gronden nodig hebben en buiten het plangebied 0 op rekest geven….Ook hier geldt het moet uitlegbaar en zorgvuldig zijn. 

Ik loop enkele onderwerpen uit dit voorliggende bestemminsplan langs: 

• Bereikbaarheid: 

Verkiezingsprogramma CUSGP: 

Volgen of investeringen in bereikbaarheid vanwege de bouw van het 5^e dorp afdoende zijn.  

Hoe kan je nu een dorp van 8000 woningen gaan bouwen als het verkeer nu al regelmatig vaststaat op de provinciale en rijkswegen? Natuurlijk moet er geïnvesteerd worden in openbaar vervoer. Toch moeten we ook de ogen niet sluiten voor de drukte op de wegen en de 8000 woningen die erbij komen. CUSGP heeft het al eerder bepleit en wil deze oproep herhalen: verdubbeling N219 aansluiting A12 en toekomstig kruispunt Knibbelweg Oost/ ontsluiting 5^e dorp is een must! 

Nog 1 voorbeeld: Nu al staat het regelmatig vast op de rotonde N219 bij het Leontienhuis, hoe moet dat straks? Is een rotonde nog wel de juiste keuze? CUSGP heeft daarom een motie met als boodschap:  

•             Zich inspannen om met de Provincie de doorstroming op de rotonde ter hoogte van het Leontienhuis te verbeteren bijvoorbeeld door middel van een kruispunt met VRI’s; 

Graag een reactie hierop van de wethouder. 

• NWK Noord: 

Van het 5^e dorp maken we een uitstapje naar NWK Noord. En ditzelfde uitstapje heeft CUSGP ook in mei 2021 gedaan. Resultaat toen: een aangenomen motie om aan de slag te gaan met de toekomst van NWK Noord. 

De toekomst van NWK Noord is nu, 3 jaar later, nog steeds onzeker. CUSGP wil dat er zekerheid en duidelijkheid komt voor dit gebied. Ook onze inwoners en ondernemers aldaar hebben daar nadrukkelijk recht op.

Wij hebben wel een visie voor NWK Noord, 3 juli a.s. is er een info bijeenkomst, bottom line moet er op korte termijn duidelijkheid komen voor de daar zittende ondernemers, bewoners en grondeigenaren. 

• Bos: 

Verkiezingsprogramma CUSGP: 

- De hoeveelheid groen in en rond de dorpen moet vergroot worden. 

- De mogelijkheden voor recreatie bevorderen. 

Voorzitter, het bos staat er nog niet eens en er wordt nu al geknabbeld aan de grootte van het bos. Deels woningbouw in het bos en een energielandschap in het bos. Blijft er nog wel een bos over? 

Als we willen dat onze inwoners kunnen recreëren, als we willen dat ook in de toekomst dorpen of industrieterreinen niet aan elkaar gaan groeien moeten we nu investeren in robuust groen en blauw als buffer voor de toekomst. Een mooi voorbeeld is de roeibaan in ZVH als buffer tussen Nesselande en ZVH-dorp.  

Bottom line; koester dit bos, behoud dit bos, beknabbel niet op het bos, ook bij toekomstige te nemen beslissingen.  

Graag een reactie hierop van de wethouder. 

• Zorg voor elkaar: 

Verkiezingsprogramma CUSGP: 

- Dorpen en buurtschappen van Zuidplas krijgen kleur en kracht door de mensen die er wonen en werken. 

We praten nu vooral over stenen, maar nu de focus op de mensen. Maar wat maakt nu een dorp een dorp? Het zijn de mensen die er wonen die een dorp dorps maken, een sociale samenhang, een hechte gemeenschap zijn hier kenmerkend in. Laten we daar oog voor hebben bij de ontwikkeling van dit 5^e dorp. Denk aan voorzieningen, winkels, scholen, sportmogelijkheden, recreatie, zorgvoorzieningen, dorpshuis. En denk ook aan kerken en het zal u niet verbazen dat CUSGP al gedachten heeft bij een dorpsicoon: een mooie kerktoren in het centrum van het 5^e dorp (het liefst met een luidende kerkklok).  

De boodschap die CUSGP wil geven is: investeer in de ziel van het nieuwe dorp. Laat het een hechte gemeenschap worden waarbij in de ontwikkeling niet alleen naar kerncijfers gekeken wordt. Een 5^e dorp bouwen is niet te vergelijken met het bouwen van een woonwijk. Een nieuw dorp past niet in de geldende kerncijfers. Wees flexibel met kerncijfers en bouw een dorp waar we trots op kunnen zijn en waar men graag woont. 

Graag een reactie hierop van de wethouder. 

Communicatie en participatie: 

Voorzitter, wij gaan als overheid besluiten of een 5^e dorp met 8000 woningen, energielandschap, bedrijventerrein en een bos planologisch mogelijk wordt.  

Ruimtelijke ontwikkeling heeft altijd twee kanten. Enerzijds wordt nieuw perspectief geschapen voor de toekomst. Anderzijds zit er altijd een ongemakkelijke kant aan. Voor huidige bewoners en ondernemers betekent het vaak uitgekocht worden, met alle emoties van dien. Het gaat om grond, huizen en bedrijven die er al generaties lang zitten. Dat doet pijn. Zuidplas en Grondbank hebben al veel grond in bezit. Toch zullen er ook inwoners zijn die de stap nog niet hebben kunnen maken, maar uiteindelijk wel mee moeten in de ontwikkeling. De CU SGP heeft nadrukkelijk ook oog voor hen en roept het College op dit proces op de meest zorgvuldige en respectvolle wijze te organiseren en te regelen. Als CU SGP hebben we daarbij suggesties, maar ook zeker opmerkingen bij het huidige proces.

Voor de gronden die nog verworven moeten worden: wees creatief misschien kunnen boeren die het restveengebied gedwongen moeten verlaten en vanuit NPLG schadeloos worden gesteld weer agrarische bedrijven in het Middengebied overnemen die uitgekocht willen worden…. 

Donderdag 14 maart jl. hebben we 21 insprekers gehoord, gehoord wat het met hen doet. Wij hebben de insprekers/ in spreeksters hun emotionele verhaal aangehoord, wat deze boodschap voor hen persoonlijk betekent…… 

Maar nog meer hebben we gehoord hoe het proces van deze boodschap verliep. Soms onjuistheden in de verslaglegging, soms geen verslag ontvangen, verslag weigeren, heel laat verslag ontvangen. Het advies van de advocaat krijgen verslag niet te ondertekenen, WOO-verzoeken doen.  

1 van de thema`s in ons verkiezingsprogramma is: een verbindende gemeente. CUSGP wil in deze raadsperiode werken aan een gemeente die verbindt. 

Die verbinding waar CUSGP aan wil werken, wordt nu niet ervaren als we de 89 zienswijzen lezen, als we de 21 insprekers horen en als we gesprekken hebben in het veld…. 

CUSGP vindt dat de communicatie en participatie beter kan, beter moet… 

Wij snappen dat een bewoner, ondernemer, grondeigenaar niet staat te juichen bij het horen van de boodschap plaats te moeten maken voor de nieuwe ontwikkeling. Maar toch gaat het mis in het beeld en beleving aan de ene kant en het beeld en de beleving aan de andere kant.  

In ons verkiezingsprogramma staat dat CUSGP Zuidplas deze raadsperiode een ondernemender gemeente wil maken. Daarbij moet ook creatief worden gekeken naar mogelijkheden om bedrijfsverplaatsing – zowel vanuit het perspectief van de ondernemer als vanuit dat van de gemeente – ook in financieel opzicht haalbaar te maken. CUSGP komt op voor de zittende ondernemers, grondeigenaren en huidige bewoners, zij willen duidelijkheid, zij willen helderheid, concreet: is er voor hen in Zuidplas een toekomst en hoe ziet die toekomst er dan voor hen uit? 

Kijkend naar het voorliggende RV zijn wij blij met beslispunt 3 en 4, er moeten meer stappen gemaakt worden, we komen nu in een volgende fase in dit proces. CUSGP heeft de 2 jaar oude omgevingsmanagement, participatie en communicatie Middengebied 2022 gelezen en is van mening dat dit een update nodig heeft. In lijn met ons verkiezingsprogramma (een verbindende gemeente) heeft CUSGP daarom een motie opgesteld met een 5-tal oproepen aan het college, ik zal de eerste oproep noemen:  

“Het huidige participatie en evaluatieplan te actualiseren en concreet uit te werken hoe de participatie van huidige (en toekomstige) inwoners, grondeigenaren en ondernemers bij de verdere ontwikkeling van het Middengebied Zuidplaspolder eruit komt te zien, waarbij zorgvuldigheid, snelheid, duidelijkheid kernwoorden zijn” 

Graag een reactie hierop van de wethouder. 

89 zienswijzen zijn er ingediend, dat zijn er veel. Maar kun je nu op basis  van het aantal van 89 beweren dat de gemeente haar inwoners niet serieus neemt?  

Die 1 op 1 link wil CUSGP niet maken…. 

De inhoud van deze zienswijzen is soms wel schrijnend, ik heb dat zojuist bij vorige punt al benoemd. 

Terug naar de inhoud, er zijn 2 zienswijzen waar CUSGP de vinger bij wil leggen, om te beginnen de zienswijze en inspraak van het Hoogheemraadschap Schieland en Krimpenerwaard. Een zeer ongebruikelijke route van een overlegpartner, de boodschap van HHSK is: 

Een flexibel peil van 50 cm >> in BP staat minimaal 30 cm 

Een vloerpeil van -4,2 meter onder NAP>> in BP staat minimaal -4,45 meter onder NAP 

De wethouder heeft een duidelijk gemaakt waarom deze omschrijving in het BP staat.

Maar toch had CUSGP liever gezien dat HHSK en de gemeente het met elkaar eens waren en we zien de gezamenlijk brief van vanochtend als een eerste handreiking…. 

Laat het Rijk maar zeggen hoe hoog de lat moet liggen voor water en bodem sturend. Als het moet zoals HHSK het wil, vindt CUSGP dat de meerkosten naar het Rijk moeten. De meerkosten blokkeren anders woningbouw in dit door het rijk aangewezen gebied. 

Ik heb de vraag al eerder gesteld, ik stel hem nu in deze vergadering weer: Voorzitter, kunt u garanderen dat in de ZPP met de regels die nu in het BP staan veilig gewoond kan worden? 

Daarnaast de vraag: wat zijn de vervolg stappen n.a.v. de brief van vanochtend om als college en het HHSK dichter bij elkaar te komen?

Dan gaan we naar de N219 ter hoogte van de Eerste Tochtweg. Meer dan 40 zienswijzen gaan over de geluidsoverlast op de N219 nu al en de vrees dat dit alleen nog maar meer wordt als er straks een zuidelijke ontsluiting van het vijfde dorp komt op de huidige N219. In de beantwoording van deze zienswijzen wordt gezegd dat het geluidsniveau nu al hoog is, maar dat deze ontwikkeling voor een toename van 1 dB zorgt, dat verschil is bijna niet te horen.  

Niet echt de boodschap die deze mensen willen horen…. 

In het voorliggende BP wordt op enkele plaatsen stil asfalt in de planregels opgenomen om de geluid overlast te reduceren. Een “klein probleem” voor deze 40 zienswijzen is dat de huidige N219 niet in het voorliggende BP zit, dit kan dus niet voor deze weg ook nu geborgd worden. Toch wil CUSGP dat aan deze bewoners gehoor wordt gegeven en CUSGP heeft een motie opgesteld met als doel minder geluidoverlast op de huidige N219, bijvoorbeeld door middel van stil asfalt:  

Graag een reactie hierop van de wethouder. 

Voorzitter, hierboven slechts 2 majeure punten die uit de zienswijzen naar voren komen en we hadden ze allemaal wel willen doornemen, maar eigenlijk willen we het college oproepen tot het volgende: 

CUSGP had als slogan in een voorliggend verkiezingsprogramma geen geld maar goedkeuring. En hier willen we ook voor nu oproepen. Als er gedachten zijn vanuit ons als raad en vanuit de indieners van zienswijzen die de stip op de horizon voor dit majeure BP niet verstoren, ga hier dan zorgvuldig mee om en kijk naar kansen i.p.v. kijken naar onmogelijkheden. Wij snappen dat niet alles mogelijk is maar ontdek en zoek de mogelijkheden.  

Concreet: Geen ruimte bieden voor bedrijven NU in een toekomstige woonwijk 5^e dorp STRAKS. Wel kijken naar bijvoorbeeld lanen en linten nu wat straks geen verstoring geeft bij 5^e dorp. 

Denk aan mijn eerdere opmerking: het moet uitlegbaar zijn.  

Voorzitter, graag een reactie hoe u bovenstaande stellingname ziet? 

Adviezen: 

1 van de moties die bij NVU is aangenomen is extern advies inwinnen, een motie waar CUSGP ook medeschrijver van was.  

Over dit advies is veel gesproken en na al deze momenten heeft CUSGP het net opgehaald en onderstaande punten zijn cruciaal voor ons: 

• Zuidplas heeft bewust gekozen voor actief grondbeleid 
• Een actief grondbeleid betekent regie krijgen, regie hebben en regie houden 
• Een actief grondbeleid betekent grip houden op gronden 
• Behouden en verlenging van de WVG is in deze een must 
• WVG laten verlopen betekent vertraging, meer onzekerheid voor eigenaren en niet te overziene financiële gevolgen 
• Juridisch zijn er volgens de adviseurs geen belemmeringen om te kiezen voor BP-route  

Financiën: 

Verkiezingsprogramma CUSGP: 

- De robuustheid van de gemeentelijke financiën en organisatie vergroten door: 

- Maximaal in te zetten op het verwerven van provinciale, landelijke en Europese subsidies;  

Voor ChristenUnie/SGP zijn gezonde financiën een belangrijke randvoorwaarde om het 5^e dorp mogelijk te maken. De doelstelling is een sluitende business case, maar we hebben liever een eenmalig tekort dan sterk oplopende structurele lasten waar je nooit meer vanaf komt. 

Een sluitende grondexploitatie voor het hele gebied is nog steeds een enorme opgave. Vooralsnog beperkt Zuidplas zich voor fase 1a tot 2400 woningen, de grondexploitatie is vastgesteld met een tekort van vooralsnog 6 miljoen. 

Als we kijken naar het financieel kader dan hanteert CU/SGP al vanaf het begin van deze ontwikkeling de volgende 3 uitgangspunten: 

• Aan de kwaliteit van het dorp mag niet getornd worden;  
• Houd de uitgaven en inkomsten in de tijd zo dicht mogelijk bij elkaar waardoor de   

       projectrisico’s beter beheersbaar worden; 

• We steken ons nek uit, we doen een beroep op de bestuurlijke partners en andere overheden om solidair te zijn, zie ook onze eerdere motie ‘verbeteren financieel saldo ontwikkeling Middengebied’  

Ook de accountant kijkt kritisch mee. Dit alles geeft ons het vertrouwen dat we op de goede weg zijn en daarom zelf aan het stuur moeten blijven. En het precieze startmoment bepalen we zelf, afhankelijk van de marktomstandigheden op dat moment. 

Tot slot: we zien dat er veel fondsen zijn die aansluiten op de doelstellingen van het Middengebied. Denk aan klimaatadaptatie, een klimaatbestendiger gebied, innovatie en klimaat, ook zaken waar de provincie Zuid-Holland gedeeltelijk zelf de zeggenschap in heeft. Graag zien wij een analyse bij welke Europese fondsen kansrijke aanvragen ingediend kunnen worden. 

Voor dit laatste punt hebben we een motie opgesteld met als dictum: 

Maximaal in te blijven zetten op het binnenhalen van (Europese) subsidiegelden voor de ontwikkeling van het bestemmingsplan; 

Afsluitend: 

Voorzitter, het is onmogelijk om dit majeure BP en de 7500 pagina`s aan tekst en de zeer vele momenten dat we hier als raad over vergaderd hebben samen te vatten in bovenliggende tekst. Slechts een aantal punten heeft CUSGP hierboven benoemd zonder afbreuk te doen aan andere punten.  

CUSGP wil vanaf deze plek haar complimenten geven aan eenieder in dit huis, ambtenaren, griffie en het hele team Zuidplas. Er is ongelofelijk veel werk verzet, geen vraag was te veel, geen extra vergader verzoek was te gek, werkbezoeken door het halve land. Alles maar om ons als raad in positie te brengen om een wel overwogen beslissing te kunnen nemen.  

CUSGP heeft een positief kritische grondhouding t.o.v. dit BP. Ook wij hebben onze worstelingen  zoals hierboven benoemd. Maar CUSGP wil en moet ook haar verantwoordelijkheid nemen. Wel hebben we een aantal vragen en moties aan u voorgelegd, wij zien uit naar de beantwoording hiervan. 

Ik begon mijn betoog met 20 jaar geleden. In 2004 nam het Rijk haar verantwoordelijkheid met de nota Ruimte. In de afgelopen 20 jaar heeft de gemeente Zuidplas haar verantwoordelijkheid genomen en ook vandaag wil CUSGP haar verantwoordelijkheid weer nemen. 

Wat nu voorligt is zo’n moeilijk besluit waarbij je enerzijds de plicht heb om verantwoordelijkheid te nemen, maar anderzijds ook beseft dat het daarbij voor inwoners en ondernemers die daar nu zitten uitermate lastig is. Ook daar past het voor om onze verantwoordelijkheid te nemen, zorgvuldig en met respect. Biedt dus ook hen duidelijkheid en reële hoop. 

Is het na het besluit 14 mei as nu klaar? Nee dan begint het pas, er is veel werk te verzetten. CUSGP ziet hier ook naar uit en is hier ook klaar voor. 

Tot slot: Ik vermoed dat men in de Provincie en in Den Haag ook naar deze RV zit te kijken en ik richt me tot hen: 20 jaar geleden nam u uw verantwoordelijkheid, Zuidplas neemt nu haar verantwoordelijkheid en wij vragen u om ook nu uw verantwoordelijkheid weer te nemen. Zorg dat deze majeure ontwikkeling mede door het Rijk planologisch en financieel mogelijk gemaakt wordt.

Voorzitter, wij wensen u Gods onmisbare zegen toe en sluiten af met:

- Als de HEERE het huis niet bouwt, tevergeefs zwoegen zijn bouwers eraan

- En als de HEERE de stad niet bewaart, tevergeefs waakt de wachter

Dank u wel!